Beschrijving
Nederland 10 Gulden 1945 Lieftinck
Bekend als het lieftinck tientje
NVMH:45-1a
Plomp: PL42A
Biljet heeft een centrumgaatje.
De naam van de Nederlandse oud minister is voor veel mensen nog steeds bekend door het tientje van Lieftinck. Vlak na de 2e Wereldoorlog op 26 september 1945, kregen alle Nederlanders een 10 gulden biljet tijdens de grote geldzuivering. Bekend als de week waarin alle oude Nederlandse guldenbankbiljetten en munten moesten worden ingeleverd, om vervolgens te worden geruild voor nieuwe guldens. Zo moesten de mensen rondkomen van deze 10 gulden.
Daaraan vooraf ging op 6 juli 1945 het ongeldig verklaren van de 100 guldenbiljetten en op 26 september 1945 werd al het Nederlandse papiergeld in één klap ongeldig. Tegelijkertijd werden alle banktegoeden bevroren. Men kreeg in de daaropvolgende maanden slechts toegang tot een tegoed nadat was bewezen dat het geld op een rechtmatige wijze was verkregen.
Heel even heerst er totale economische gelijkheid in Nederland. Over dat Tientje bestaan nogal wat misverstanden. Ten eerste: het was helemaal geen tientje, het waren vijf biljetten van een gulden en twee van een rijksdaalder. Bewust was ervoor gekozen het geld niet in 1 biljet uit te keren, maar in verschillende coupures omdat niemand anders wisselgeld zou hebben. Een ander misverstand is dat het tientje een gift zou zijn, zoals de Zalmkit met euro’s die elke Nederlander heeft gekregen voordat de euro kwam. Alleen wie tien gulden aan oud geld kon inleveren, kreeg er tien gulden in nieuwe bankbiljetten voor terug.
Deze geldzuivering was nodig om een einde te maken aan de geldcirculaties die tijdens de Duitse bezetting waren uitgezet. Het was tegelijkertijd een oplossing voor het zogenaamde zwartgeld probleem. Enkele mensen hadden (zwart) geld verdiend tijdens de 2e Wereldoorlog en de regering in 1945 vond achteraf gezien niet alles even legaal.
Alle bankbiljetten werden ongeldig verklaard en iedereen moest een verklaring afgeven over hoe men het geld verkregen had. Biljetten waarvan niet kon worden aangetoond dat het geldig verkregen was, ontvingen een Buiten omloop stempel. Waarvan meerdere stempels te vinden zijn op bankbiljetten.
Zie scans voor meer details. vb-foto.
Voor vragen stuur ons gerust een bericht.
